NSƯT Lê Mai quê gốc Hải Phòng. Bà theo cha lên Hà Nội lập nghiệp và làm việc tại Đoàn kịch Trung ương sau này chuyển sang Đoàn kịch Hà Nội.

Tại Đoàn kịch Trung ương, bà gặp, yêu và kết hôn với NSND Trần Tiến, sinh được 3 mỹ nhân màn ảnh Việt là: NSƯT Lê Vân, NSND Lê Khanh, NSƯT Lê Vi. Tuy nhiên, cuộc hôn nhân này tan vỡ vào năm NSƯT Lê Mai mới 33 tuổi. Dù không còn chung đường nhưng khi NSND Trần Tiến qua đời bà vẫn đeo khăn tang, tiễn đưa trọn vẹn nghĩa tình.

Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi mới đây, nữ nghệ sĩ cho biết, bà không hối hận vì ly hôn và rất tự hào về ba cô con gái.

NSƯT Lê Mai và cố NSND Trần Tiến.

Tôi không bao giờ hối hận vì ly hôn, rất mừng

– Nhiều người nói cuộc đời nghệ sĩ ưu tú Lê Mai trải hoa hồng, chỉ có đường tình duyên là lận đận, bà có thấy như vậy không?

Nó cũng là số thôi, tự dưng một ngày, ông Tiến đưa đơn ly hôn và bảo “ký vào”. Tôi ký luôn. Tôi cũng không biết vì sao, không có mẫu thuẫn gì hết. Ông đưa đơn bảo ký thì tôi ký. Nhưng ký xong đợi mãi không thấy tòa gọi.

Một hôm, buồn cười lắm, tôi dọn cái tủ sách, lấy cái chổi lông gà thì tự nhiên có một cái phong bì rơi xuống đất. Bao nhiêu sách không rơi, mỗi cái phong bì rơi xuống, như giời xui. Tôi nhặt lên mở ra xem thì hóa ra là đơn ly hôn, thế là tôi rú lên “đây rồi!”. Rồi mang ra tòa. Tòa kết luận, chồng làm đơn vợ ký là thuận tình ly hôn.

– Chồng đưa đơn ly hôn, không mâu thuẫn gì nhưng bà vẫn ký, bà không tò mò lý do sao?

Tôi không, có lẽ do hết yêu nhưng không dám chủ động vì ba đứa con. Sau khi tòa giải quyết, tôi bỏ tiền ra để làm vách ngăn đôi nhà. Tôi bảo “đây, nhà của ông đây”. Ông cũng chỉ nói “ngăn thì ngăn nhưng đừng đưa thằng nào đến đây”. Tôi cũng chỉ bảo: “Tôi không phải loại người đấy, nếu tôi lấy thì sẽ đi chỗ khác”.

Tính tôi tuổi hổ xong rất nhanh. Thế là cứ ở ngăn đôi thế thôi. Lúc đó Lê Vân 11 tuổi vào trường múa rồi. Ông không giúp gì về tiền bạc nuôi con, mình tôi nuôi hết.

– Bà có thấy tính mình thẳng thắn, lạnh lùng quá không nhất là thời điểm bà ly hôn, xã hội còn có nhiều dị nghị không như bây giờ?

Tôi không bao giờ hối hận vì ly hôn, rất mừng.

– Bà chia sẻ một mình lo kinh tế nuôi ba con. Lương nghệ sĩ thời đó có đủ không thưa bà?

Tôi làm đủ thứ, nhận đồ may về máy. Tôi viết thư cho bạn ở nước ngoài, nó gửi cho đầu máy may. Tôi lo tiền làm chân máy. Hồi đó, tôi máy ở trên gác, người ta kêu đau đầu, tôi lại mang máy xuống bếp. Bếp có 6m, thấp và nóng, tôi lấy khăn ướt đội lên đầu cứ ngồi khâu vá xong thì mang ra chợ đồng xuân giao hàng.

Tôi có kỷ niệm thế này, mang giao hàng thì bị phòng thuế hỏi giấy kinh doanh, tôi đưa nhầm giấy mời đi đóng phim thế là được cho đi. Một lần khác thì phòng thuế chợ bảo ngồi một chỗ để tý xử, đang ngồi tôi trả vờ diễn.

Tôi nói: “Trời ơi tôi không có tiền nuôi con thì phải đi làm cái này, con tôi nó là Lê Vân nó đóng chị Dậu. Tôi phải đi làm lấy tiền nuôi con”. Thế là họ lại bảo “thôi mời bà về”. Nói chung là họ yêu nghệ sĩ, tôi cứ làm như thế để nuôi con. Đứa nào đến tuổi cũng tự đi làm hết.

NSƯT Lê Mai

Lúc đẻ xong, bà đỡ bảo “nhìn mặt con này” nhưng tôi quay đi

– Khi ba cô con gái trưởng thành, mỗi người một cuộc sống riêng có bao giờ bà thấy hối hận vì không đi bước nữa không?

Sau một cuộc hôn nhân tôi thấy không hợp. Nói chung là cuộc đời tôi kết lại là rất tốt, được ba cô con gái đều tốt.

Sau này, ai hỏi cưới tôi cũng đều trêu người ta: “Tôi không lấy ai hết nếu lấy, tôi lấy lại ông Tiến”. Có ông ở Hội An, ông bảo “bà về với tôi”. Tôi bảo “không đi được vì còn có 3 đứa con”. Ông chào bảo: “Tôi đi nhé”. Thế là ông đi.

Ông về được một thời gian ngắn thì mấy ông em giai của ông ở Hội An ra báo tin là ông mất. Nhiều lúc, tôi cứ ân hận nếu lấy ông thì chắc ông không chết.

– Gia đình có bố mẹ ly hôn thường ảnh hưởng tới con cái. Bà làm thế nào để bù đắp cho các con?

Bù đắp được vì tôi rất chịu khó làm ăn, kiếm sống chứ nếu cứ trông vào lương thì không chăm sóc được các con. Thế nên đứa nào cũng đối xử với mẹ tốt, nghề nghiệp cũng tốt. Cả ba cô con gái đều tốt cả.

– Thấy bà khen 3 cô con gái liên tục nhưng thời của bà rất coi trọng con trai. Sinh hẳn 3 cô con gái liên tiếp có bao giờ bà bị áp lực không?

Tôi đẻ ra đứa thứ 3 là cô con gái Lê Vi. Lúc đẻ xong, bà đỡ bảo “nhìn mặt con này” nhưng tôi quay đi. 3 con gái cũng chán, ước là ước một cậu con trai. Sau này thì tôi chấp nhận nhưng cuối cùng giời thương vì cô Vi, cô ấy xứng đáng là mình không được quay mặt đi. 17 tuổi thì đóng phim Tuổi 17.

– Có bao giờ bà kể chuyện này cho các con mình chưa?

Có chứ, chị Vi chỉ cười thôi. Nói chung 3 đứa con gái rất là vất vả, tôi cũng không vì thế mà thế nọ thế kia, rất quý con.