Ghép cải tạo giống nhãn siêu ngọt

Nhiều hộ trồng nhãn tại xã Tiền Phong (Ân Thi) đã chủ động đáp ứng nhu cầu thị trường trong thời gian qua bằng cách sử dụng các phương pháp canh tác khoa học và kỹ thuật, trong đó phương pháp ghép cải tạo giống nhãn siêu ngọt là một ví dụ. Do đó, sản phẩm nhãn quả tươi đạt được chất lượng cao, có đầu ra thuận lợi, bán được giá tốt và mang lại cho người sản xuất thu nhập ổn định.

Hộ của ông Nguyễn Văn Lẫm ở thôn Bình Xá đã gắn bó với cây nhãn Miền Thiết trong hơn mười năm. Tuy nhiên, đến đầu năm 2020, ông quyết định thay đổi vườn nhãn 0,6 ha của gia đình sang giống nhãn siêu ngọt. Theo đó, ông cho cưa toàn bộ ngọn cây nhãn Miền Thiết, đợi cây lên cành rồi thuê thợ ghép để mua mắt giống nhãn siêu ngọt từ cây đầu dòng ở huyện Khoái Châu. Công đoạn này được thực hiện từ tháng 4 đến tháng 8, khi thời tiết thuận lợi cho sự phát triển của mầm nhãn và khả năng sống cao của cành ghép.

Hợp tác xã Nhãn lồng Bảo Tiến ở xã Tiền Phong sản xuất nhãn siêu ngọt.
Hợp tác xã Nhãn lồng Bảo Tiến ở xã Tiền Phong sản xuất nhãn siêu ngọt.
Vườn nhãn gốc Miền Thiết của gia đình ông Lẫm đã cho bói quả được 3 tấn sau hai năm thực hiện việc ghép cải tạo, nhờ được chăm sóc đúng cách, giá bán của quả đạt từ 30.000 đến 40.000 đồng/kg, mang lại lợi nhuận khoảng 100 triệu đồng. Từ năm thứ ba sau khi ghép, vườn nhãn cho thu hoạch ổn định hơn và mang lại hiệu quả cao gấp hai đến ba lần so với giống nhãn trước đây. Ông Lẫm nói rằng khách hàng thường mua nhãn siêu ngọt làm quà biếu vì chúng có giá cao hơn các nhãn thông thường như Miền Thiết hoặc Hương Chi. Ngoài ra, cây trà ít chịu áp lực về giá cả, chất lượng cùi giòn và ngọt sắc, không bị mất mùa cách năm, khỏe mạnh và khả năng chống sâu bệnh tốt và thu hoạch muộn khoảng một tháng..

Nhiều hộ dân khác ở xã Tiền Phong đã thực hiện thành công cách làm này. như Hợp tác xã Nhãn lồng Bảo Tiến ở thôn Bình Lăng. Theo ông Nguyễn Ngọc Hân, Giám đốc hợp tác xã, trên diện tích 15 ha, hợp tác xã có 20 hộ thành viên sản xuất nhãn đạt tiêu chuẩn VietGAP. Không chỉ chú trọng vào sản xuất nhãn sạch, những năm qua các thành viên đã quan tâm đến việc nghiên cứu nâng cao chất lượng quả nhãn bằng cách sử dụng tiến bộ khoa học và kỹ thuật; tìm hiểu và phát triển các giống nhãn đặc sản có giá trị kinh tế cao phù hợp v Đến nay, diện tích nhãn siêu ngọt đạt khoảng 80%, chủ yếu là do các hộ thành viên cải tạo bằng cách ghép mắt thay thế diện tích nhãn Miền Thiết.

Theo các hộ trồng nhãn tại địa phương, cây nhãn mới phải mất từ bốn năm để thu hoạch, trong khi ghép cải tạo lên gốc cây đã có sẵn sẽ rút ngắn thời gian, cây sẽ nhanh ra hoa quả và đạt được năng suất cao nhờ bộ tán phát triển nhanh và bộ rễ khoẻ.

Hộ dân ở thôn Bình Xá, chị Vũ Thị Thoan, cho biết họ đã chọn giống nhãn siêu ngọt vì nó có chất lượng thơm ngon và rất “ngoan”. Sau 2 đến 3 năm, với chăm sóc đúng cách, có thể thu hoạch và có năng suất ổn định trong những năm tiếp theo. Để ghép mắt, hãy chọn cây gốc có tuổi từ 7 đến 8 năm, vì nó sẽ phát triển ổn định và cho quả ngon.

Trên gốc cây giống Miền Thiết, nông dân xã Tiền Phong đã ghép cải tạo nhãn siêu ngọt.
Trên gốc cây giống Miền Thiết, nông dân xã Tiền Phong đã ghép cải tạo nhãn siêu ngọt.
Mô hình ghép nhãn siêu ngọt đã được thực hiện trên một số hộ dân ở xã Tiền Phong từ 6 đến 7 năm trước. Nhiều chủ vườn đã cải tạo vườn của họ sau khi nhận thấy hiệu quả, thay thế vườn nhãn tạp và cây già cỗi cho năng suất và chất lượng thấp.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân xã Tiền Phong, ông Phan Văn Đàm, các hộ trồng nhãn có kỹ thuật và kinh nghiệm sản xuất đã chuyển hướng sang trồng các giống nhãn đặc sản trong những năm gần đây. Một số hộ đã áp dụng phương pháp ghép nhãn siêu ngọt trên gốc cây nhãn Miền Thiết để Hiện tại, xã có trên 80 ha trồng nhãn các loại, với khoảng 80% diện tích trồng nhãn siêu ngọt. Theo đánh giá, các mô hình ghép cải tạo vườn nhãn đạt được kết quả rất tốt, cho phép thu hoạch nhanh chóng và cung cấp sản phẩm quả nhãn chín muộn có chất lượng, đầu ra thuận lợi và hiệu quả kinh tế cao cho thị trường.

Mô hình ghép cải tạo nhãn tại xã Tiền Phong không chỉ giúp các hộ dân nhận thức được tầm quan trọng của việc thay thế nhãn kém hiệu quả bằng nhãn có giá trị kinh tế, điều này góp phần nâng cao chất lượng và giá trị của nhãn lồng Hưng Yên..